Visit Värmland; over hiken, sauna’s en Nils Holgersson

De Zweedse provincie Värmland is voor de outdoorliefhebber een absolute aanrader. Of je er nu in de zomer of in de winter bent, buiten is dichterbij dan ooit. En er is veel meer. Want ook voor de minder actieve vakantieganger is het een super fijne plek om naar toe te reizen. Ga lekker shoppen in Karlstad, bezoek de geboortegrond van schrijfster Selma Lagerlöf (Nils Holgersson) of dompel je onder in de luxe van het bekroonde hotel Selma Spa en geniet van de hot tubes, sauna’s en de biologische maaltijden die er met liefde voor je worden bereid.

Vanuit Utrecht rijd je in ongeveer 14 uur naar Karlstad, de hoofdstad van Värmland. Je kunt vanuit hier alle kanten op. Je kunt verschillende routes kiezen, bijv. door over Kopenhagen en Mälmo te rijden. Je neemt dan onderweg een ferry. De andere kant op kan ook. Je neemt dan de ferry richting Oslo. Wij reden over Hamburg richting Kopenhagen / Malmö en namen de ferry (niet gereserveerd, kostte ongeveer € 110,) in Puttgarden.

Shoppen in Karlstad
Mocht je alleen Karlstad en omgeving willen bezoeken dan zou je kunnen overwegen om op Stockholm te vliegen, en om vervolgens per trein in 2,5 uur door te reizen naar Karlstad.

De hoofdstad van Värmland staat oa. bekend om het groot aantal zonneuren per jaar. Er is rondom de stad van alles te doen op sportief gebied. Je kunt er hiken, kajakken of met een vlot de klarälven op. Deze rivier is bij Karlstad betrekkelijk smal, maar is de langste rivier van Scandinavië en voert je tot diep in Värmland en de Noorse grens.

Wil je graag wat cultuur opsnuiven? Dan ben je in Karlstad aan het goed adres. In het Värmland Museum kun je van alles ontdekken over de geschiedenis en gebruiken van dit deel van Zweden. Daarnaast is er een ruime collectie kunst en fotografie te bewonderen. Met 200.000 bezoekers per jaar is dit museum met recht het meest bezochte museum van Zweden, waarvan niet alleen de collectie de moeite waard is maar het gebouw zelf ook prachtig is!

Karlstad heeft een aantal winkelstraten met bekende grote merken en kleinere, onbekende, winkeltjes. Het centrum is niet heel groot en daarom ideaal om een dagje te winkelen. Begin augustus is het uitverkoop en scoor je veel voor weinig. Houd je mooi geld over om te lunchen aan de Inre Hamn, de Haven van Karlstad. Tip: Je kunt hier ook een waterbus nemen om meer van de omgeving te zien. Ben je met kinderen? Dan is het ook erg leuk om met het treintje door het centrum te rijden. Je kunt opstappen op het grote plein in het centrum.

Lunchen in Inre Hamn

Overnachten in een Stuga midden in de natuur
Tijdens onze rondreis door Värmland verbleven we een aantal nachten in de buurt van Sunne. Deze plaats ligt midden in de Zweedse natuur, tussen het noorderlijke en zuidelijke deel van Lake Fryken.

De Stuga die we huurden via Airnbn was tegen een heuvel gebouwd met een ruim balkon aan de voorkant en een knusse slaapkamer aan de achterkant met een raam op de hoogte van het bed waardoor je echt bijna ín het bos wakker wordt. De stuga is geschikt voor 2 volwassenen, beschikt over een badkamer en keuken, razendsnelle wifi en elektriciteit. Wel zo handig. Het is een stuga, dus alles is van miniformaat, maar zeer volledig met genoeg ruimte voor 2 personen. De verhuurder, Antoni, is een Nederlander die al langere tijd in Zweden woont en die met liefde over de omgeving vertelt.

Wij hadden onze verrekijker klaarliggen op het balkon zodat we elke beweging in de buurt goed konden volgen. We merkten al snel dat er een koppeltje reebokjes dagelijks vanaf het balkon te zien was en zagen we ook een aantal kraanvogels, mooi! Verder is er in de omgeving wel eens een wolf gespot en zagen wij ook vossen en edelherten.

Elanden spotten, de do’s and the don’ts
Met een beetje geduld en vooral ook een hoop mazzel kun je goed elanden spotten in Värmland. Omdat het wilde dieren zijn die kriskras de provincie doorkruisen kan niemand met zekerheid zeggen of je ze daadwerkelijk gaat zien, zelfs niet als je een georganiseerde trip boekt. Doe daarom als wij en ga zelf op pad met deze tips in je achterhoofd:
* Tip 1: Je verrekijker is onmisbaar. Neem een goede verrekijker mee.
* Elanden spot je het beste in de schemering. Te vroeg op pad gaan heeft weinig zin (dan moet je vooral geluk hebben dat je stom toevallig tegen eentje aanloopt), te laat op pad gaan is zonde omdat je dan te weinig tijd hebt. Wij gingen met een zonsondergang van ongeveer 21:30 tegen 21:15 op pad.
* Zoek naar open vlaktes aan de rand van het bos. Elanden trekken in de schemering uit het bos richting open plekken. Zoek naar plekken waar het niet te steil is, of te rotsachtig. Zijn er te veel afgebakende weilanden? Dan moet je verder zoeken. De elanden kunnen daar namelijk niet langs.
* Elanden houden erg van water. Bos, open vlaktes en water zijn een goede combinatie om te bezoeken.
* Ga je met de auto? Rij dan echt zo rustig mogelijk. Wij hebben een aantal keren een eland gezien vlak naast de grote weg. Juist omdat we rustig reden konden we hem herkennen. Het duurt namelijk even voordat je hersenen registreren wat je ziet en als je te hard rijdt zie je het dier misschien over het hoofd of registeer je dat je een eland zag en ben je alweer te ver weg. Ga als passagier heel erg ongezellig met je rug naar de bestuurder toe zitten zodat je aan de zijkant van de auto door het raam kunt turen. Je ziet dan het meeste!
* Zit je midden tussen de weides in een stuga? Ga dan gerust te voet. Tuur richting de weides. Zie je in de verte donker bruine vlekken die meerder weides oversteken? Dat zijn elanden! Koeien staan namelijk in afgerasterde weides en kunnen dus niet zomaar een volgend weiland inlopen. Probeer dichterbij te komen, maar let op! De eland heeft je vaak veel sneller door dan dat je denkt, zelfs al op een paar 100 meter afstand.
* Houd ook je ogen open voor andere dieren. Zo zagen wij in 1 verrekijkershot 3 elanden en 4 herten. Heel erg gaaf!

En verder: ga je met de auto het bos in? Let dan goed op of je auto het aan kan. De wegen zijn niet geasfalteerd in het bos en je wil echt niet vast komen te staan in het donker.

Wist je trouwens dat er witte elanden bestaan? Deze elanden zijn geen albino, maar hebben een ander gen waardoor zowel hun vacht als hun gewei wit is. Deze dieren worden wel eens in Värmland gezien, dus houd je camera bij de hand!

Geen elanden gezien? Geen nood. Je kunt altijd (sowieso erg leuk met kinderen) het Moose Park vlakbij Sunne bezoeken. Hier leer je alles over de koning van de bossen en kun je deze imposante dieren van dichtbij bewonderen.

Hiken en zwemmen

Sunne is een goede uitvalsbasis voor een mooie hike van zo’n 6 kilometer door de bossen. Je begint op de parkeerplaats van Selma Spa (mocht je geld over hebben, hier kom je meer dan tot rust tijdens je verblijf!) en volgt de oranje route (je vindt het informatiebord aan het einde van de parkeerplaats). Op het hoogste punt heb je een prachtig uitzicht vanaf 194 meter hoogte.

Houd je van zwemmen? Tik dan Öjervik Badplats in je tomtom. Hoewel Lake Fryken erg groot is kun je namelijk niet overal zwemmen. Bij Öjervik Badplats vind je een strandje met kleerruimte en wc’s, een volleybalveldje en een aantal picknickbanken. Het water is helder en de oever loopt heel langzaam af, waardoor het ook voor kleine kinderen veilig is. Zelfs op de warme zomerdag midden in de vakantie dat wij er waren was het niet heel erg druk. Je kunt hier in de avond ook gezellig picknicken!

Waar kennen we Zweden ook alweer van? O ja! Van Nils Holgersson!
Mijn generatie is opgegroeid met Nils Holgersson als tekenfilm op tv. Met zijn hamstertje reisde hij over Zweden mee op de rug van een groep ganzen. Ik vond dat altijd prachtig! Toen ik in Zweden was realiseerde ik me ook dat ik door die tekenfilm best veel van het land en het landschap ken. En dat was ook de bedoeling. Nils Holgersson is geschreven door Selma Lagerlöf, een Zweedse schrijfster die voor haar werk de nobelprijs voor literatuur won. Ze woonde een deel van haar leven op een landgoed in Marbacka, vlak bij Sunne. Sinds haar dood is het landgoed (zelfs de tuin!) in precies dezelfde staat bewaard gebleven, en kun je het bezoeken. Haar portret stond tot 2015 op het briefje van 20 Zweedse kronen. Wie er sinds die tijd op staat? Juist, die andere grote Zweedse schrijfster: Astrid Lindgren.

En nog veel meer outdoor
Mocht je niet genoeg krijgen van de natuur en wil je nog meer outdoor activiteiten doen? Bij Outdoor Centre Värmland kun je fietsen, kano’s en een vlot huren. Ze bushcraften het hele jaar rond en organiseren wandeltochten (ook in de winter!). Het centrum wordt gerund door de Nederlandse Evelien de Leeuw en haar man. Ze wonen en werken al een hele tijd in Zweden en kennen de omgeving op hun duimpje!